فلسفه علم
cheraghprize
علم چیست؟ پاسخ این سوال به ظاهر ساده، تعیین کنندهی چیزهای سرنوشتسازی در دنیای ماست؛ از اینکه چرا باید واکسن بزنیم یا نزنیم یا چرا باید به علم اعتماد کنیم یا نکنیم تا اینکه چرا طالعبینی شبهعلم است و شیادی. پاسخ به این سوال، نسبت ما را با عقلانیت، متافیزیک، تکامل، مهبانگ، پزشکی، علوم انسانی، تکنولوژی و حتی توسعه و پیشرفت و مدرنیته هم مشخص میکند. از اینرو «فلسفهی علم» شاید تنها یک شاخه تخصصی برای دانشگاهیان نباشد، بلکه دانشی است که سطوحی از آن برای هر انسانی ضروری است؛ انسانی که میخواهد در جهان پر سر و صدای امروز آزموده، اندیشورزانه و عاقلانه زندگی کند.دربارهی «علم مدرن» در جامعهی ما بسیار کم گفتوگو شده است و این، عدم فهم یا فهمی پریشان و مشوش دربارهی علم ایجاد کرده است. این سو تفاهم از یک سو مسیری هموار برای انواع خرافات و شبه علم و نگرشهای ضدعقلانی حتی در بالاترین سطوح تصمیمگیر و تصمیمساز فراهم آورده است؛ از انرژیدرمانی، طب سنتی تا طالعبینی و هومیوپاتی و فالگیری و عرفان کوانتومی مولانا. و از سویی دیگر قرائتی پوزتیستی و متعلق به 70 سال پیش از علم، که هر معرفت معتبری را منحصر به علم و آن هم علم تجربی میداند و در نگاهی سطحی و پیشپاافتاده فلسفه را «فلسفهبافی» ترجمه میکند و متافیزیک را با جنوپری و جادو جنبل یکی دانسته و میاندیشد که علم علاوه بر حوزه «هستها» در حوزه «بایدها» هم ابزار یا روش شناختی کافی است.ما در پادکست فلسفه علم تلاش کردهایم گفتوگو درباره علم را به عرصه عمومی بیاوریم. چون میاندیشیم که آشنایی با مباحث فلسفه علم برای دانشجویان ما، سازمانها و نهادهای ما، حاکمان ما، رسانههای ما و دانشگاهیان و اندیشمندان ما بسیار بسیار ضروری است..در این مسیر امیرحسن موسوی دانش آموخته فلسفه علم و تکنولوژی با پژمان نوروزی همکلام شده و با کارگردانی سیاوش صفاریانپور به بیان سرفصلهایی مهم از فلسفه علم میپردازند. این پادکست کاری است از بنیاد جایزه چراغ.امیدواریم پادکست فلسفه علم سهم کوچکی در ساختن ایرانی بهتر، که فکر میکنیم همان ایران عقلانیتر است، داشته باشد.حمایت مالی:پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسسولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای کیفیت و بقای این پادکست کمک کنید، از لینک زیر میتوانید از پادکست فلسفه علم حمایت مالی کنید.:https://cheraghprize.com/donate/متن پیاده شده اپیزودهای پادکست فلسفه علم در آدرس زیر در دسترس است:https://cheraghprize.com/pos/
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Kategorier: Vetenskap och medicin
Lyssna på det sista avsnittet:
نظریه کوانتومی یکی از موفق ترین تئوریهای فیزیکی است که تا به حال توسعه یافته و مثال اعلایی از درخشش ذهن بشری است. از زمان پایه گذاری آن در اوایل قرن بیستم، این نظریه طی دههها از آزمایشهای سرنوشتسازی موفق بیرون آمده است. ولی در عین موفقیت در پیشبینی و ساخت فناوریهای فراوانی بر اساس آن (از گوشی موبایلی که در دست دهید تا نیروگاههای هستهای و دستگاه MRI) یکی از عجیب و غریبترین نظریههای علمی توسعه داده شده است که بخش بزرگی از آن با شهود انسانی ما سازگار نیست. آنقدر ناسازگار که اینشتین تا پایان عمر به آن مشکوک بود و یکی از منتقدان جدی ورژن استاندارد آن بود. اینشتین معتقد بود که تمام جنبههای واقعیت باید وجودی ملموس و کاملاً قابل درک و شناخته شده داشته باشند و این شامل هر چیزی، از اجرامی شبیه به ماه گرفته تا فوتونهای نور میشود. به بیان دیگر واقعیت باید دارای ویژگیهای دقیقی باشد که از طریق اندازهگیری قابل کشف است. با این حال، بور، شرودینگر و دیگر طرفداران مکانیک کوانتومی در آن زمان اعتقاد داشتند که واقعیت اساساً نامشخص است و یک ذره تا لحظهی اندازهگیری، ویژگیهای مشخصی ندارد.
این نظریه شکلی از فلسفه نیست اما هر زمان که بخواهید معادلات مکانیک کوانتومی را به کلمات ترجمه کنید یا واقعیتهای بنیادین جهان را با آن توضیح دهید و تفسیر کنید، ابهام وجود دارد. و این یک قلمرو فلسفی جالب (و احتمالاً مشکل ساز) را باز میکند و ما در این اپیزود دقیقا در همینباره با دکتر مهدی خلیلی گفتوگو میکنیم. از اثر مشاهده گر و مسئله اندازهگیری تا درهمتنیدگی کوانتومی و تفسیر مبتنی بر جهانهای موازی.
معرفی مهمان:
مهدی خلیلی دانشآموخته مهندسی صنایع از دانشگاه امیرکبیر، فلسفه علم از دانشگاه شریف و دکترای فلسفه از دانشگاه ویو آمستردام است. او یک پست داک در دانشگاه گراتس اتریش و یک پست داک در پژهشگاه دانشهای بنیادی (IPM) گذرانده و این روزها پروژهه تحقیقاتی جدیدی را در حوزه واقعگرایی علمی در دانشگاه برن سؤییس آغاز کرده است. مهدی مقالههایی در معتبرترین ژورنالهای آکادمیک فلسفی جهان در حوزههای واقعگرایی مبتنی بر هستومندها، منظرگرایی، فلسفه مکانیک کوانتومی، هوش مصنوعی و اخلاق منتشر کرده است.
صفحه معرفی و مقالات مهمان در Philpeople
https://philpeople.org/profiles/mahdi-khalili
حمایت مالی:
پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای کیفیت و بقای این پادکست کمک کنید، از لینکها و روشهای زیر میتوانید حامی مالی پادکست فلسفه علم باشید:
https://cheraghprize.com/donate/
شماره کارت جهت حمایت مالی:
6219 8619 3919 9880
اسپانسر این اپیزود پادکست فلسفه علم «دیجیپی» است.
وبسایت دیجیپی:
دیجیپی در اینستاگرام:
https://www.instagram.com/mydigipay?igsh=MWlsOW8xMnltZ2k0OA==
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Tidigare avsnitt
-
35 - ۳۳. مکانیک کوانتومی؛ واقعیت یا توهم-گفت وگو با مهدی خلیلی Sun, 04 Aug 2024
-
34 - ۳۲. آیا الکترون واقعا وجود دارد؟-واقع گرایی و ناواقع گرایی در گقت وگو با مهدی خلیلی Sat, 20 Jul 2024
-
33 - ۳۱. فلسفه آزمایشگاهی درباره نسبیانگاری اخلاقی چه میگوید؟ گفتوگو با حسین شیخرضایی، بخش دوم Thu, 13 Jun 2024
-
32 - ۳۰. نسبیانگاری-گفتوگو با حسین شیخرضایی، بخش اول Wed, 05 Jun 2024
-
31 - ۲۹. چرا تاریخ اینقدر بنیادین است؟ گفت وگو با امیرمحمد گمینی Fri, 24 May 2024
-
30 - ۲۸+. مروری بر بازخوردها و انتقادها به سهگانه فلسفه روانپزشکی Mon, 06 May 2024
-
29 - ۲۸. «از جادو تا دارو؛ بخش سوم گفتوگو با حامد طباطبایی، از سه گانه «کاوشی در بیماری و درمانهای روان Tue, 16 Apr 2024
-
28 - ۲۷. «فروید در اتاق تاریک؛ بخش دوم گفتوگو با حامد طباطبایی، از سه گانه «کاوشی در بیماری و درمانهای روان Wed, 10 Apr 2024 - 0h
-
27 - ۲۶. کاوشی در بیماری و درمانهای روان؛ بخش اول: معضل تشخیص - گفتوگو با حامد طباطبایی Tue, 02 Apr 2024
-
26 - ۲۵. فلسفه و تاریخ ریاضیات-گفتوگو با موسی اکرمی Tue, 26 Mar 2024
-
25 - ۲۴. فلسفه کیهانشناسی - گفتوگو با موسی اکرمی Fri, 08 Dec 2023
-
24 - ۲۳+. نقد دکتر کیارش آرامش بر اپیزود ۲۳ Mon, 27 Nov 2023 - 0h
-
23 - ۲۳. طبهای سنتی، جایگزین و پزشکی؛ داستان یک مناقشه و گزارشی از یک دفاع Sun, 26 Nov 2023
-
22 - اپیزود ۲۲: بحران علم کجاست؟-موردکاوی برنامه تلوزیونی «زندگی پس از زندگی» و تجارب نزدیک به مرگ در گفتوگو با حامد قدیری Thu, 14 Sep 2023
-
21 - ۲۱. تکامل-گفتوگو با هادی صمدی-بخش دوم، از منظر فلسفی Fri, 01 Sep 2023 - 0h
-
20 - ۲۰. تکامل-گفتوگو با هادی صمدی-بخش اول، از منظر فنی Thu, 24 Aug 2023
-
19 - ۱۹. تفکر نقادانه-گفتوگو با روحالله کریمی Fri, 11 Aug 2023
-
18 - ۱۸. فلسفه برای کودکان-گفتوگو با روحالله کریمی Thu, 03 Aug 2023
-
17 - ۱۷. پایتونِ عقل خوار Thu, 13 Jul 2023 - 0h
-
16 - ۱۵. فلسفه تکنولوژی-اگر انسان ابزار نمیساخت Tue, 17 May 2022 - 0h
-
15 - ۱۴. فلسفه پزشکی در گفتگو با علیرضا منجمی Sat, 01 Jan 2022
-
14 - ۱۳. نسبتا نِسبی! فلسفه اخلاق، گفتوگو با امیر صائمی Thu, 29 Apr 2021
-
13 - ۱۲. از جادو تا پزشکی-گفتوگو با کیارش آرامش Thu, 11 Feb 2021
-
12 - ۱۱. رو در رو با علم Tue, 02 Feb 2021 - 0h
-
11 - ۱۰+. کافه فلسفه- جمع بندی فصل اول Thu, 08 Oct 2020 - 0h
-
10 - ۱۰. داروین و رویکردهای تکاملی به فلسفه Tue, 22 Sep 2020 - 0h
-
9 - ۹. فلسفه علم گالیله، واقعگرایی و ضدواقعگرایی Wed, 12 Aug 2020 - 0h
-
8 - ۸. ریشههای علم جدید ۳: گالیله و کلیسا Wed, 05 Aug 2020 - 0h
-
7 - ۷. ریشههای علم جدید ۲: نیوتن و نگرش مکانیستی به عالم Sat, 25 Jul 2020 - 0h
-
6 - ۶.ریشههای علم جدید۱: از مرکز عالم خارج می شویم Thu, 09 Jul 2020 - 0h
-
5 - ۵. انقلابهای علمی، پارادایم و تامس کون Thu, 02 Jul 2020 - 0h
-
4 - ۴. علم و شبه علم(۲)، مثالهای تاریخی: مورد آفرینشگرایی Thu, 18 Jun 2020 - 0h
-
3 - ۳. علم و شبه علم(۱)، معیار ابطالپذیری پوپر Wed, 10 Jun 2020 - 0h
-
2 - ۲. در فلسفه علم به چه جنس پرسشهایی می پردازدیم؟ Wed, 03 Jun 2020 - 0h
-
1 - ۱. فلسفه علم چیست؟ پرسشهای بسته و پرسشهای باز Thu, 28 May 2020 - 0h